W ostatnim czasie, Fundacja "Auxilium" przeprowadziła badania naukowe na temat prężności społecznej w Tarnowie. Badania te dają nam unikalną okazję wglądu w to, jak nasze miasto radzi sobie w obliczu napotykanych wyzwań. Prężność społeczna, czyli zdolność lokalnych społeczności do przetrwania, rozwoju oraz zachowania tożsamości w zmieniającym się świecie, jest kluczowa dla naszego wspólnego dobra. Oto wyniki naszej pracy.

Prężność osobowa mieszkańców Tarnowa — wyniki przeprowadzonych badań pokazują, że w zakresie prężności osobowej Tarnowianie nie różnią się znacząco od innych mieszkańców Polski. Nasza pewność siebie, produktywność, wytrwałość, poczucie humoru, a także zdolność do zjednywania sobie przychylności i akceptacji, są zatem na takim samym poziomie, jak u innych mieszkańców Polski.

Prężność społeczna Tarnowa, zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez Fundację "Auxilium", okazuje się być niższa w porównaniu z innymi miastami i gminami w Polsce. To dość zaskakujące odkrycie rzuca światło na konieczność głębszego zrozumienia i wsparcia dla lokalnych społeczności w zakresie ich odporności i zdolności do adaptacji w obliczu wyzwań.

Kluczowe elementy prężności społecznej w Tarnowie — wyniki badań:

1.Prężność organizacyjna miasta/gminy
Badania wykazały, że prężność organizacyjna Tarnowa pozostaje poniżej krajowej średniej. Ciekawym spostrzeżeniem jest to, że wyższy poziom wykształcenia wiąże się z niższą prężnością organizacyjną miasta. Może to sugerować, że bardziej wykształceni mieszkańcy mają wyższe oczekiwania wobec miejskich instytucji lub są bardziej świadomi braków w ich funkcjonowaniu, co skutkuje bardziej krytycznym spojrzeniem na zdolności organizacyjne miasta.

2. Tożsamość lokalna i poczucie przynależności
Poziom identyfikacji z miastem i poczucia przynależności Tarnowian, w ogólnym rozrachunku, nie różni się znacząco od średniej krajowej. Jednakże, młodsze pokolenia mieszkańców wykazują niższe poczucie przynależności i mniej ugruntowaną tożsamość lokalną. To może wskazywać na konieczność zwiększenia wysiłków w kierunku integracji młodych ludzi z życiem miasta i kultywowania lokalnych wartości. Ponadto, osoby z pochodzące z bardziej odległych regionów, a obecnie zamieszkujące w mieście czują się mniej związane z Tarnowem niż ci, którzy dorastali w mieście lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie.

3. Proaktywność i zaangażowanie społeczne mieszkańców
Chociaż ogólny poziom proaktywności i zaangażowania społecznego w Tarnowie znajduje się na poziomie zbliżonym do średniej krajowej, to wyższe wykształcenie mieszkańców Tarnowa idzie w parze z większym zaangażowaniem na rzecz lokalnej społeczności. To sugeruje, że edukacja może być kluczowym czynnikiem w budowaniu silniejszych społeczności, motywującym do większej inicjatywy i uczestnictwa w życiu publicznym.

Wnioski i działania
Podsumowując, niższa prężność społeczna Tarnowa, związana z niższym poziomem prężności organizacyjnej, wskazuje na pilną potrzebę podjęcia przemyślanych działań w celu poprawy jakości zarządzania miastem. Kluczową rolę w tym procesie mogłaby odegrać osoba lidera (formalnego lub nieformalnego) zdolna do wprowadzania zmian i reform, które — nawet te bolesne — zaakceptowaliby mieszkańcy. Skuteczni przywódcy to osoby, które posiadają wizję strategiczną, wysokie kompetencje fachowe oraz zaufanie mieszkańców. Cechy te wpływają na zarówno na jakość zarządzania w czasie prosperity, jak i w kryzysie.

Ponadto, należałoby zwrócić szczególną uwagę na minimalizację konfliktów w lokalnej społeczności oraz na plany zarządzania kryzysowego w mieście, które nie mogą pozostawać jedynie na papierze.
Wyzwania te wymagają od liderów nie tylko wizji i determinacji, ale także umiejętności słuchania i reagowania na potrzeby społeczności. Efektywne przywództwo powinno być skoncentrowane na budowaniu mostów między różnymi grupami społecznymi, wzmacnianiu lokalnej tożsamości oraz promowaniu aktywnego uczestnictwa mieszkańców w życiu miasta.

Należy także zwrócić uwagę na to, że skuteczni liderzy potrafią wykorzystywać istniejące mocne strony lokalnej społeczności i na nich budować prężność gminy. W przypadku Tarnowa są to wysokie poczucie przynależności do miasta, związki z lokalnymi wspólnotami religijnymi, na które mieszkańcy — zgodnie z wynikami badań — mogą liczyć w sytuacji kryzysowej oraz, zauważalnie wyższe niż u pozostałych mieszkańców Polski, poczucie sensu życia będące fundamentem osobistej odporności na kryzys.

Ostatecznie, sukces w poprawie prężności społecznej w Tarnowie będzie zależał od obecności prawdziwych liderów zdolnych do zbudowania spójnej strategii, która będzie uwzględniać unikalne wyzwania i możliwości naszego miasta. Takie podejście nie tylko zwiększy prężność społeczną, ale również jeszcze bardziej wzmocni lokalną tożsamość i poczucie przynależności wśród mieszkańców, czyniąc Tarnów silniejszym i bardziej zintegrowanym miastem.

Na podstawie badań: “Prężność społeczna Tarnowa 2024”, Rzegocki M., Partyka J., Kot M., 2024. Działanie realizowane w ramach Laboratorium Prężności Społecznej Miasta.